Karate shotokan

Styl karate shotokan wiąże się z postacią Gichin Funakoshi urodzonego 24 kwietnia 1868r. w Yamakawa - Cho okręgu Shuri na Okinawie. W dzieciństwie mały Gichin był dzieckiem słabym i chorowitym, przysparzał tym faktem wiele zmartwienia rodzicom. Toteż aby temu zapobiec i wzmocnić organizm, jego dziadek Gifuku polecił go znanemu w okolicy mistrzowi karate Yasutsune Azato, aby uczył go swej sztuki. Trzynastoletni Funakoshi, aby sprostać wymaganiom mistrza, musiał poświęcić wiele czasu i energii, a szczególnie wyrobić w sobie niezwykle silną wolę, bowiem treningi w tamtym czasie znacznie odbiegały od dzisiejszych oraz odbywały się oczywiście w tajemnicy i tylko nocą. Po latach, Funakoshi będący już znanym w Japonii mistrzem karate, wspominał nocne ćwiczenia w domu mistrza Azato, polegające wyłącznie na trwających miesiącami nie kończących się, powtórzeniach poszczególnych fragmentów kata, aż do żądanej przez Azato perfekcji.

W domu Azato, Funakoshi poznał też innych mistrzów karate, jacy żyli w owym czasie na Okinawie. Technikom wyegzekwowanym pod okiem pierwszych nauczycieli pozostał wierny aż do końca życia.

W roku 1885 Okinawa została włączona do Imperium Japońskiego. Karate które dotąd było praktykowane w ukryciu, po latach stało się półoficjalne.

Dzięki przyłączeniu do Japonii, coraz więcej młodzieży z Okinawy uczy i pracuje w Tokio, Osace, Kioto oraz innych miastach. W 1887 roku Funakoshi staje do egzaminów na studia medyczne w Tokio, ale z powodu konfliktu o tradycyjny węzeł samurajów upinany z włosów na głowie został wykluczony z grona zdających. Ponieważ odebrał dość dokładne wykształcenie z zakresu konfucjanizmu, postanowił zostać nauczycielem i wrócił na Okinawę. W międzyczasie Funakoshi zaczął dostrzegać w ćwiczeniach karate oprócz znacznej poprawy zdrowia, także pierwiastki duchowe, zauważając, że wieleset razy powtarzane w ciszy i skupieniu niemal rytualne ruchy działają na umysł podobnie jak buddyjskie metody kontemplacji i poświęcał każdą wolną chwilę praktykowaniu karate.

W 1901r. do szkoły do szkoły w której nauczał Funakoshi przyjechał wizytator Shintaro Ogawa. Zaprezentowano mu między innymi karate wykonaniu Funakoshiego. Pokaz bardzo się podobał, czego efektem był raport do rządu, podkreślający wychowawco-zdrowotne zalety karate. Dzięki czemu zezwolono na oficjalne wprowadzenie karate do programu nauczania dwóch szkół na Okinawie.

Lata następne to okres ożywionej działalności propagatorskiej, między innymi pokazów dla oficerów marynarki wojennej, naucza młodszych, robi odczyty na temat znaczenia karate jako środka edukacji fizycznej. W 1921r. wystąpił przed późniejszym cesarzem Japonii Hirohito, który zatrzymał się na Okinawie w trakcie dyplomatycznej podróży do Europy.

Rok 1922 okazał się przełomowym dla okinawskiego karate. Powodem tego okazała się Pierwsza Narodowa Wystawa Atletyczna w Tokio, na którą zaproszono przedstawicieli wszystkich prefektur wchodzących w skład Imperium Japonii. Okinawę reprezentował Funakoshi. Cała impreza wywarła duże wrażenie na społeczeństwie i na fali rodzącej się gwałtownie militaryzacji kraju została przyjęta wręcz entuzjastycznie. Wśród entuzjastów byli tacy, którzy zwrócili szczególną uwagę na karate. Należał do nich sławny twórca judo profesor Jigoro Kano, który by zafascynowany nieznaną mu formą walki i udostępnił Funakoshiemu centrum judo dla zaprezentowania kilku publicznych pokazów, które przyjęto z dużym zainteresowaniem.

Na prośbę ministra Edukacji Narodowej, Funakoshi postanowił pozostać na jakiś czas w Tokio, celem rozpowszechnienia karate.

Na początku Funakoshi zamieszkał w dzielnicy Suidobata, w bardzo skromnym pokoju w domu noclegowym dla studentów. Treningi karate odbywały się w świetlicy, która w dzień służyła jako dojo, a wieczorem uczyli się i wypoczywali studenci. Aby zarobić na opłacenie pokoju, Funakoshi pracował jako stróż, sprzątaczka i ogrodnik, ponieważ dochód z prowadzenia treningów nie pozwalał nawet na skromne życie.

Sytuację materialną poprawiła nieco wydana w 1922r. książka pt. "Walka na pięści z wysp Ryukyu - Karate". Ilustracje do książki namalował Hoan Kosugi, który namówił Funakoshiego żeby opublikował czynione przez mistrza od lat notatki.

W 1923r. Tokio nawiedziło silne trzęsienie ziemi, Funakoshi oraz jego uczniowie brali udział w wydobywaniu zwłok i uprzątaniu zwałów gruzowisk.

W ciągu następnych lat sława mistrza rośnie, Funakoshi wiele podróżuje daje liczne pokazy, uczy, wyjaśnia. W międzyczasie z Okinawy przybywa najstarszy syn Yoshitaka, który pomaga ojcu w działalności.

W 1935r. Społeczny Komitet Wspierający Karate zebrał dość pieniędzy, aby wybudować budynek, który mógłby od początku być przeznaczony na dojo.

Podwoje dojo otwarto na wiosnę 1936 roku, zdumiony Funakoshi dostrzegł nad drzwiami nazwę "Shotokan", która była pseudonimem literackim Funakoshiego z lat młodości kiedy to tworzył chińskie poematy i które w tłumaczeniu oznacza "sosnową falę"

Do nowego dojo przychodziło więcej uczniów, chętnych było tak dużo, że makiwary do ćwiczeń stały nawet na ulicy przed dojo, a łomot uderzeń rozbrzmiewał do późnego wieczora.

W latach trzydziestych na terenie Tokio powstało około trzydziestu dojo. Treningi w nich prowadzili wyróżniający się uczniowie Hironishi, Hayashi, Saeki, Egami, Shimoda i inni.

Po jednym z udanych pokazów jeden z najbardziej utalentowanych uczniów i asystent Funakoshiego, T.Shimoda niespodziewanie zachorował i zmarł. Zastąpił go syn mistrza Yoshitaka Funakoshi, który dzięki świetnej technice i wspaniałemu charakterowi zyskał uznanie współćwiczących.

Do Yoshitaki przylgnęło określenie waka sensei "młody nauczyciel", a do jego ojca ro sensei "stary nauczyciel".

Aby zaakcentować duchowy charakter praktykowanej sztuki do nazwy "karate" dodano końcówkę "do" co oznacza drogę i co ma oznaczać dążenie do osiągnięcia doskonałości i to nie tylko technicznej.

Zmieniono także chińską terminologię kata na japońską między innymi: pinan na heian, passai na bassai, wanshu na empi, seishan na hangetsu, naifanchi na tekki, kushanku na kanku, chinto na gangaku, neiseishi na nijushilo, roshi na meikyo.

Wiosną 1945 roku dojo zostało kompletnie zniszczone podczas wielkiego bombardowania. Syn Funakoshiego, Yoshitaka na wieść o kapitulacji Japonii na znak protestu nie przyjmował pokarmu, a w związku z tym że od dwunastego roku życia chorował na gruźlicę nie wytrzymał tej próby i zmarł. Po tej tragedii Funakoshi wyjechał do Oita na Kiusiu, aby spotkać się z ewakuowaną z Okinawy żoną. Pozostał tam aż do jej śmierci, tj. do 1947 roku, a następnie wraca do Tokio, aby propagować sztukę, której poświęcił całe życie.

Funakoshi pozostał aktywny do ostatnich lat życia. Jeździł nieustannie na turnieje, odwiedzał różne sekcje. W czasie wolnym intensywnie uczestniczył w życiu kulturalnym, szczególnie cenił sobie wieczory poetyckie.

Demonstrowane przez Funakoshiego techniki były kanonem dla wielu późniejszych szkół i stylów. Sam znany był z niezwykle silnych bloków, które zniechęcały sparringowych przeciwników do ponawiania ataku. Jego techniki nieco odbiegały od nauczanych w shotokanie, którego był nie twórcą, lecz inspiratorem.

Mając 80 lat potrafił jeszcze obezwładnić na ulicy rabusia, aby wyrzucać sobie do końca życia, że zachował się agresywnie i sprzeniewierzył się zasadom, które sam propagował.

Zmarł 14 listopada 1957 roku w wieku prawie 90 lat.

Obecnie pracę Funakoshiego kontynuują jego liczni uczniowie, którzy szkolą na całym świecie nowe rzesze młodych adeptów karate shotokan.

 

(źródło: http://www.agekan.nysa.pl)